Diwana Melaye Cizıri (Bi Herfen Erebi)

Üstad Melayê Cizîrî, klasik sanat çağının özelliklerini, fikir ve ahlakî eğilimlerini yansıtan şark tasavvuf kasidesinin kürt edebiyatındaki en köklü fikri ve edebi geleneklerinin canlı mümessili ve önder bir şairidir. Mela, aynı zamanda Kur’an’dan yapılan birçok referansla da desteklenen harika bir üsluba sahiptir. Bu alanda onu, çağdaşı olan ve ondan önce gelen en büyük şairler arasında mütâlaa etmemiz gerekmektedir. Evrene ilahi bir aşk penceresinden bakan Mela, her şeyde mutlak cemali seyreder. Kalbin bir, aşkın bir, sevgilinin bir olduğunu söyler. Mela, tasavvuf ruhundan tam manasıyla nasibini almış, âşıkane mazmunları tasavvufi manalarla mezcederek bu tarzı en yüksek düzeye ulaştırmıştır. Divanı dikkatle okuyup inceleyenler, aşk ve özlemin ne demek olduğun, mecazî aşkın ilahi aşka nasıl bir köprü görevi üstlendiğini açık ve net bir şekilde görür.