Gölgede Kalan Ruhlar _{Servet-i Fünûn ve 12 Eylül Dönemlerini Konu Edinen Romanlarda Psikolojik Sarsıntılar}

Servet-i Fünün devrini ve 12 Eylül darbe sürecini ele alan romanlar, zamanın ruhuna uygun olarak dönemlerindeki kuşatıcı kimliğin etkisi altında farklılık arz etse de karakterlerin psikolojik durumu noktasında benzerlik gösterir. Eserlerin özellikle merkezi şahısları, günlük yaşama aktif katılmayan, iç dünyasına çekilen bireylerden oluşur. Bu kişiler, negatif ortamdan kaynaklı yalnızlik, korku, can sıkıntısı, kaçış, şüphe, bıkkınlık, boşluk, güçsüzlük, umutsuzluk, sevgisizlik, açılamama ve iletişimsizlik gibi eğilimleri yoğun tarzda yaşar. 12 Eylül'ü anlatan eserlerdeki karakterler, genellikle politik gücün anti-demokratik uygulamalarından dolayı ismi geçen içe çekilme eğilimlerini günlük yaşamin vazgeçilmez birer parçası olarak hisseder. Servet-i Fünün romanlarındaki karakterler ise siyasi iktidarın otoriter pratiğinden kaynaklı olarak psikolojik eğilimlere kapılmamıştır. Dönem sanatçılarının sansür mekanizması tarafından kuşatılmış olması, onların eserlerinde gergin politik ortama temas etmesini engellemiştir. Bundan ötürü anlatılardaki kurgusal şahıslar, tamamen kişisel gerekçelerle ilişkilendirilebilecek sorunların etkisiyle bu yönelimlere maruz kalmıştır.