İlim ve Alim (İlim Tahsilinde İlkeler ve Cami’u’t-Tirmizi’nin İlim Bölümü)

Hz. Peygamber kendisinin muallim olarak gönderildiğini söylemiş ve ahirete irtihaline değin etrafındakilere mekân ayrımı yapmaksızın çeşitli vesilelerle ilim öğretmiştir. O, kendisinden en kısa bir sözün dahi olsa aktarılmasını istemiş, bunu yapanların yüzünün ağarması için Allah’a dua etmiştir. Onun bu tavsiyesinin bir sonucu olarak Müslümanlar, başta hadis olmak üzere ilim adına her şeyi sahiplenerek peşine düşmüşlerdir. Hz. Peygamber’e dair ne varsa toplama çabasında olan muhaddisler ise hadislerde yer alan ve bu çabaların arka planını oluşturan ilme dair metinleri bir araya getirmeyi ihmal etmemişlerdir. Bu gayretler hadis kaynaklarında “Kitâbü’l-İlm” başlığı ile kendisine yer bulmuştur. Nitekim böyle bir bab başlığı, Tirmizî’nin Câmi‘inde de bulunmaktadır. Hatta günümüzde bazı ilahiyat fakültelerindeki hadis derslerinde, Tirmizî’nin “Kitâbü’l-İlm”i okutulmaktadır. Bu sebeple söz konusu esere dair bazı notların iki kapak arasına girmesinin faydalı olacağı düşünülmüştür. Öğrencilerimizin elinde derli toplu bir kitap bulunması arzusunun yanında farklı kesimlerden hadisle ilgilenenlerin istifadesi de bu çalışmanın beklentileri arasında yer almaktadır. Bu amaçla klasik hadis kaynaklarından biri olması hasebiyle Tirmizî’nin “Kitâbü’l-İlm” bölümü, hadis tekniği açısından kısaca ele alınmıştır.