GİRİŞ............................................................................................................................ 9
BİRİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE KÜRESELLEŞEN
İKTİSADİ SORUNLAR
1.1.Küreselleşme Olgusu ve Küresel Kamusal Mallar................................................. 12
1.1.1.Küreselleşme Nedir?......................................................................................... 12
1.1.2.Küreselleşme Sürecinde Küresel Kamu Malları.......................................... 19
1.1.2.1.Küresel Kamu Malı Kavramının Ortaya Çıkışı........................... 20
1.1.2.2.Küresel Kamu Malı Kavramının Tanımı....................................... 22
1.1.2.3.Küreselleşen Kamu Malları ve Küresel Kamu Mallarının
Sunum Teknolojileri........................................................................... 24
1.1.2.3.1.Küreselleşen Kamu Malları: Sağlık, Sosyal Adalet
ve Küresel Finansal İstikrar.............................................. 25
1.1.2.3.2. Küresel Kamu Mallarının Sunum Teknolojileri........... 28
1.1.2.4.Uluslararası Koordinasyon ve Küresel Kamu Maliyesi............. 33
1.1.2.5.Küreselleşme ve Ekonomik İstikrar................................................ 39
1.1.2.6.Küreselleşme ve Gelir Dağılımı........................................................ 44
1.2. Küreselleşme Sürecinde Vergi Gelirleri.................................................................... 50
1.2.1. Küreselleşme Sürecinde Vergi Gelirlerini Etkileyen Faktörler.................. 52
1.2.1.1. Elektronik Ticaret ve Vergi Gelirleri.............................................. 56
1.2.1.1.1.Sayısallaştırılmış Ürünlerin Ticareti ve Gelir
Vergileri............................................................................. 57
1.2.1.1.2.Sayısallaştırılmış Ürünlerin Ticareti ve Satış
Vergileri............................................................................. 60
1.2.1.2. Küreselleşme ve Transfer Fiyatlaması....................................... 63
1.2.2. Küreselleşmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Rakamsal
Analizi.............................................................................................................. 67
İKİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME VE ULUSLAR ARASI VERGİ REKABETİ
2.1.Vergi Reformlarında Dış Dinamiklerin Artan Önemi............................................ 72
2.2.Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Uluslararası Vergi Rekabeti........ 77
2.2.1. Yatay ve Dikey Vergi Rekabeti..................................................................... 79
2.2.2. Üretim Faktörlerinin Uluslararası Hareketliliği ve Vergi Rekabeti........ 81
2.2.2.1. Sermayenin Ülkeler Arasındaki Vergi Farklılıklarına
Duyarlılığı......................................................................................... 82
2.2.2.2. Vergi Ayrıcalıkları ya da Düşük Vergi Oranlarıyla
Rekabet............................................................................................. 84
2.3.Gelir Vergileri ve Uluslararası Kaynak Tahsisi....................................................... 87
2.3.1.Özendirici Vergi Ayrıcalıkları ve Uluslararası Kaynak Tahsisi............... 88
2.3.2.Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri................................................... 90
2.3.2.1. Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri Bakımından
Sermaye İhraç Tarafsızlığı............................................................. 91
2.3.2.2. Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri Bakımından
Sermaye İthal Tarafsızlığı.............................................................. 92
2.3.3. Gelir Vergileri ve Çifte Vergileme Sorunu................................................... 94
2.4.Gelir Vergileri veUluslararası Vergi Rekabeti....................................................... 98
2.4.1. Gelir Vergileri ile Rekabete İlişkin Teorik Modeller................................ 101
2.4.2. Gelir Vergileri ile Rekabetin Etkilerine İlişkin Ampirik Çalışmalar...... 105
2.5.Dolaylı Vergiler ve Uluslararası Vergi Rekabeti.................................................. 108
2.6.Uluslararası Vergi Rekabeti ve Vergi Yapıları.................................................... 111
2.6.1. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Gelir Vergilerinin Paylarının Gelişimi... 113
2.6.2. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Harcama Vergilerinin Paylarının
Gelişimi........................................................................................................... 123
2.6.3. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Servet Vergilerinin Paylarının
Gelişimi........................................................................................................... 127
2.7.Vergi Rekabeti ve Küresel Refah............................................................................ 131
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE ÇEVRE VERGİLERİ
3.1.Çevre Sorunları :Çevre Kirliliği ve Küresel Isınma.............................................. 139
3.1.1.Çevre Kirliliği ve Çevre Vergileri.................................................................. 142
3.1.1.1.Çevre Kirliliği ve Özel Tüketim Vergisi......................................... 144
3.1.1.2.Çevre Vergileri ve Atık (Emisyon) Vergisi..................................... 146
3.1.1.3. Çevre Vergileri ve Etkin Kaynak Tahsisi...................................... 149
3.1.2.Küresel Isınma ve Karbon Vergisi............................................................. 152
3.1.2.1.Küresel Isınmaya Neden Olan Sera Gazları ve Sera
Gazlarının Azaltımı........................................................................ 153
3.1.2.2.Küresel Isınmaya Neden Olan Karbon Gazlarının
Azaltımında Kullanılabilecek Alternatif Politika Araçları...... 157
3.1.2.3.Karbon Vergisi................................................................................... 163
3.1.2.3.1. Karbon Vergisinin Temel Özellikleri.......................... 163
3.1.2.3.2. Karbon Vergisi ve Etkin Kaynak Tahsisi................. 166
3.2. Kaynak Tahsisi Açısından İkinci En İyi Politika Aracı Olarak Çevre
Vergileri....................................................................................................................... 170
3.3. Çevre Vergileri ve Gelir Dağılımı........................................................................... 178
3.3.1. Çevre Vergilerinin Nispi Fiyatlara Etkisi ve Gelir Dağılımı.................... 179
3.3.2. Çevre Vergilerinin Hasılatının Etkisi ile Birlikte Gelir Dağılımı............ 180
3.4. Çevre Vergileri ve Uluslararası Rekabet............................................................... 182
KAYNAKÇA..................................................................................................................... 187
EK TABLOLAR 201
GİRİŞ............................................................................................................................ 9
BİRİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE KÜRESELLEŞEN
İKTİSADİ SORUNLAR
1.1.Küreselleşme Olgusu ve Küresel Kamusal Mallar................................................. 12
1.1.1.Küreselleşme Nedir?......................................................................................... 12
1.1.2.Küreselleşme Sürecinde Küresel Kamu Malları.......................................... 19
1.1.2.1.Küresel Kamu Malı Kavramının Ortaya Çıkışı........................... 20
1.1.2.2.Küresel Kamu Malı Kavramının Tanımı....................................... 22
1.1.2.3.Küreselleşen Kamu Malları ve Küresel Kamu Mallarının
Sunum Teknolojileri........................................................................... 24
1.1.2.3.1.Küreselleşen Kamu Malları: Sağlık, Sosyal Adalet
ve Küresel Finansal İstikrar.............................................. 25
1.1.2.3.2. Küresel Kamu Mallarının Sunum Teknolojileri........... 28
1.1.2.4.Uluslararası Koordinasyon ve Küresel Kamu Maliyesi............. 33
1.1.2.5.Küreselleşme ve Ekonomik İstikrar................................................ 39
1.1.2.6.Küreselleşme ve Gelir Dağılımı........................................................ 44
1.2. Küreselleşme Sürecinde Vergi Gelirleri.................................................................... 50
1.2.1. Küreselleşme Sürecinde Vergi Gelirlerini Etkileyen Faktörler.................. 52
1.2.1.1. Elektronik Ticaret ve Vergi Gelirleri.............................................. 56
1.2.1.1.1.Sayısallaştırılmış Ürünlerin Ticareti ve Gelir
Vergileri............................................................................. 57
1.2.1.1.2.Sayısallaştırılmış Ürünlerin Ticareti ve Satış
Vergileri............................................................................. 60
1.2.1.2. Küreselleşme ve Transfer Fiyatlaması....................................... 63
1.2.2. Küreselleşmenin Vergi Gelirleri Üzerindeki Etkisinin Rakamsal
Analizi.............................................................................................................. 67
İKİNCİ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME VE ULUSLAR ARASI VERGİ REKABETİ
2.1.Vergi Reformlarında Dış Dinamiklerin Artan Önemi............................................ 72
2.2.Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Uluslararası Vergi Rekabeti........ 77
2.2.1. Yatay ve Dikey Vergi Rekabeti..................................................................... 79
2.2.2. Üretim Faktörlerinin Uluslararası Hareketliliği ve Vergi Rekabeti........ 81
2.2.2.1. Sermayenin Ülkeler Arasındaki Vergi Farklılıklarına
Duyarlılığı......................................................................................... 82
2.2.2.2. Vergi Ayrıcalıkları ya da Düşük Vergi Oranlarıyla
Rekabet............................................................................................. 84
2.3.Gelir Vergileri ve Uluslararası Kaynak Tahsisi....................................................... 87
2.3.1.Özendirici Vergi Ayrıcalıkları ve Uluslararası Kaynak Tahsisi............... 88
2.3.2.Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri................................................... 90
2.3.2.1. Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri Bakımından
Sermaye İhraç Tarafsızlığı............................................................. 91
2.3.2.2. Yerleşim Yeri ve Kaynak Ülke Prensipleri Bakımından
Sermaye İthal Tarafsızlığı.............................................................. 92
2.3.3. Gelir Vergileri ve Çifte Vergileme Sorunu................................................... 94
2.4.Gelir Vergileri veUluslararası Vergi Rekabeti....................................................... 98
2.4.1. Gelir Vergileri ile Rekabete İlişkin Teorik Modeller................................ 101
2.4.2. Gelir Vergileri ile Rekabetin Etkilerine İlişkin Ampirik Çalışmalar...... 105
2.5.Dolaylı Vergiler ve Uluslararası Vergi Rekabeti.................................................. 108
2.6.Uluslararası Vergi Rekabeti ve Vergi Yapıları.................................................... 111
2.6.1. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Gelir Vergilerinin Paylarının Gelişimi... 113
2.6.2. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Harcama Vergilerinin Paylarının
Gelişimi........................................................................................................... 123
2.6.3. Uluslararası Vergi Rekabeti ve Servet Vergilerinin Paylarının
Gelişimi........................................................................................................... 127
2.7.Vergi Rekabeti ve Küresel Refah............................................................................ 131
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KÜRESELLEŞME SÜRECİNDE ÇEVRE VERGİLERİ
3.1.Çevre Sorunları :Çevre Kirliliği ve Küresel Isınma.............................................. 139
3.1.1.Çevre Kirliliği ve Çevre Vergileri.................................................................. 142
3.1.1.1.Çevre Kirliliği ve Özel Tüketim Vergisi......................................... 144
3.1.1.2.Çevre Vergileri ve Atık (Emisyon) Vergisi..................................... 146
3.1.1.3. Çevre Vergileri ve Etkin Kaynak Tahsisi...................................... 149
3.1.2.Küresel Isınma ve Karbon Vergisi............................................................. 152
3.1.2.1.Küresel Isınmaya Neden Olan Sera Gazları ve Sera
Gazlarının Azaltımı........................................................................ 153
3.1.2.2.Küresel Isınmaya Neden Olan Karbon Gazlarının
Azaltımında Kullanılabilecek Alternatif Politika Araçları...... 157
3.1.2.3.Karbon Vergisi................................................................................... 163
3.1.2.3.1. Karbon Vergisinin Temel Özellikleri.......................... 163
3.1.2.3.2. Karbon Vergisi ve Etkin Kaynak Tahsisi................. 166
3.2. Kaynak Tahsisi Açısından İkinci En İyi Politika Aracı Olarak Çevre
Vergileri....................................................................................................................... 170
3.3. Çevre Vergileri ve Gelir Dağılımı........................................................................... 178
3.3.1. Çevre Vergilerinin Nispi Fiyatlara Etkisi ve Gelir Dağılımı.................... 179
3.3.2. Çevre Vergilerinin Hasılatının Etkisi ile Birlikte Gelir Dağılımı............ 180
3.4. Çevre Vergileri ve Uluslararası Rekabet............................................................... 182
KAYNAKÇA..................................................................................................................... 187
EK TABLOLAR 201
