Osmanlılarda Tasavvufi Hayat Halvetîlik Örneği Hediyyetü’l-İhvan

Osmanlı toplumunu şekillendiren ve onun zihniyet dünyasını oluşturan kaynaklardan biri de, daha Devlet'in ilk yıllarından itibaren hissedilen etkisiyle tasavvuftur. Yine, Osmanlı toplumunda ve sarayda en fazla etkide bulunmuş tasavvuf yollarından biri de Halvetîlik olmuştur. Denebilir ki, tasavvufî düşüncenin ve Halvetîliğin Osmanlılardaki seyrini incelemek, bu toplumun kurucu unsurlarından en önemlilerini incelemek anlamına gelmektedir. Elinizdeki eser, önemli bir Osmanlı şeyhi ve âlimi olan Mehmed Nazmî Efendi'nin, Osmanlılardaki tasavvufî hayata ve düşünceye dair, konusunda klasikleşmiş bir kitabı ile yazar ve dönemi hakkında Prof.Dr. Osman Türer tarafından hazırlanmış yetkin bir incelemeyi içermektedir. Eser, özellikle Halvetîlik yolunun bazı şeyhlerinin menakıbıyla ilgili bir kitap olarak kabul edilmekle beraber, bilhassa 17. yüzyıl Osmanlı toplumuyla ilgili tarihî, sosyal, kültürel, ahlâkî, dinî ve tasavvufî pek çok bilgileri içermesi sebebiyle, çok yönlü bir eser özelliği arzetmektedir. Kitap bu haliyle, aynı zamanda bir "menâkıb" kitabı, bir "teracim-i ahvâl" kitabı, bir tarihî kaynak, bir ahlâk kitabı, bir tasavvufî eser ve bütün bunların yanında, dili itibarıyla devrinin özelliklerini yansıtan çarpıcı ve örnek bir "edebî" eser durumundadır.